Zarząd KZP kieruje bieżącą działalnością KZP. Zarząd jest wybierany przez walne zebranie członków lub delegatów, musi składać się z co najmniej 3 członków a jego kadencja trwa 4 lata (art. 18 ust. 2 Ustawy).
Zarząd jest organizatorem działalności KZP i reprezentantem jej interesów na zewnątrz. Zarządza funduszami Kasy, decyduje o lokowaniu wolnych środków KZP w bezpiecznych inwestycjach (np. na lokatach i nie tylko – zgodnie ze statutem), o przyjmowaniu członków i skreślaniu ich z listy, o udzielaniu pożyczek i terminach ich spłat oraz o wszystkich innych sprawach bieżących.
Zarząd Kasy – na pierwszym posiedzeniu wybiera ze swojego grona przewodniczącego, sekretarza i skarbnika. Członkowie zarządu Kasy nie mogą wykonywać obowiązków księgowego KZP ani obsługi kasy gotówkowej. Zarząd KZP podejmuje decyzje w formie uchwał, w sprawach wymienionych w art.24 Ustawy.
Do kompetencji zarządu należy (art.24 Ustawy):
- przyjmowanie członków KZP i skreślanie ich z listy członków KZP;
- prowadzenie ewidencji członków KZP;
- przyznawanie pożyczek i ustalanie okresu ich spłaty;
- podejmowanie decyzji w sprawie zwolnienia lub odroczenia spłaty pożyczek;
- udzielanie zapomóg;
- sprawowanie kontroli nad terminowym i właściwym dokonywaniem wpłat i wypłat oraz ewidencjonowaniem tych operacji;
- czuwanie nad terminowym prowadzeniem obsługi kasowej i rachunkowości KZP przez pracodawcę (dawniej – wg. Rozporządzenia o PKZP z dnia 19. grudnia 1992r. - było to w kompetencji Komisji rewizyjnej);
- informowanie członków KZP, przynajmniej raz w roku, ostanie ich wkładów członkowskich i zadłużeń, w sytuacji braku możliwości bieżącego dostępu przez członków KZP do tych informacji;
- podpisywanie dyspozycji pieniężnych i innych dokumentów;
- zwoływanie walnych zebrań członków;
- składanie walnemu zebraniu członków sprawozdań zbieżącej działalności;
- przedkładanie walnemu zebraniu członków do zatwierdzenia sprawozdania finansowego, wraz zprotokołem z kontroli działalności KZP sporządzonym przez komisję rewizyjną;
- sporządzanie sprawozdań finansowych, o których mowa w art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. orachunkowości;
- reprezentowanie interesów KZP wobec pracodawcy;
- ustosunkowywanie się do wniosków i ustaleń komisji rewizyjnej;
- współdziałanie z reprezentacją pracowniczą -podmiotem sprawującym kontrolę nad KZP;
- współdziałanie z osobami wyznaczonymi przez pracodawcę do pomocy w zakresie prowadzenia rachunkowości, obsługi kasowej i prawnej KZP;
- podjęcie uchwały o likwidacji KZP w przypadku, niepodjęcia przez walne zebranie członków uchwały o likwidacji KZP (tylko ogłoszeniu upadłości lub likwidacji pracodawcy lub zmniejszenia się ilości członków Kasy poniżej dziesięciu);
- składanie wniosku o wpis (ewentualnie o zmianę danych) „do REGON”.
- prowadzenie innych spraw tzw. „zwykłego zarządu” KZP.
Zarząd podejmuje uchwały kolegialnie (zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy liczby członków zarządu), co nie oznacza, że wszyscy członkowie zarządu wypełniają takie same czynności. Zakres czynności członka zarządu zależy od funkcji, jaką pełni w ramach zarządu.
Przewodniczący – podstawowy zakres czynności i obowiązków
przewodniczącego przykładowo obejmuje:
- kierowanie pracą zarządu i nadzorowanie czynności poszczególnych członków,
- prowadzenie właściwej polityki rozwoju Kasy, wyrażającej się w zapewnieniu właściwej organizacji idyscypliny finansowej, także niezbędnych rezerw finansowych,
- podejmowanie decyzji w sprawach świadczeń Kasy, dbałość o obiektywizm tych decyzji, zrozumienie potrzeb członków Kasy,
- reprezentowanie Kasy wobec pracodawcy, władz iinstytucji, także w postępowaniu sądowym – na podstawie otrzymanego upoważnienia,
- zapewnienie terminowego rozpatrywania i załatwiania wniosków o świadczenia i sprawozdań finansowych.
Sekretarz – do zakresu czynności sekretarza zarządu KZP powinno należeć:
- przyjmowanie deklaracji przystąpienia od nowych członków oraz wniosków o skreślenie z listy członków,
- prowadzenie ewidencji członków Kasy, która polega na prowadzeniu rejestru członków, wpisywaniu numerów rejestracyjnych na deklaracjach przystąpienia do Kasy oraz przechowywaniu tych deklaracji,
- załatwianie i przechowywanie całej korespondencji, także protokołów z posiedzeń zarządu,
- podpisywanie, wspólnie z pozostałymi członkami zarządu, wszelkich pism, sprawozdań i dokumentów finansowych, nie wyłączając dyspozycji z rachunku płatniczego,
- załatwianie innych spraw zleconych przez przewodniczącego.
Skarbnik – skarbnik KZP wykonuje czynności wymagające co najmniej podstawowej znajomości przepisów z zakresu rachunkowości i operacji finansowych. Podstawowy zakres czynności skarbnika to:
- czuwanie nad prawidłowym sporządzaniem dokumentacji finansowej KZP, zwłaszcza wniosków oprzyznanie pożyczki (i ewentualnie odroczenie jej spłaty), częściowy (lub całkowity) zwrot wkładów członkowskich,
- bieżąca współpraca z kasjerem i księgowym KZP,
- przekazywanie do działu rachunkowości pracodawcy listy potrąceń należności na rzecz KZP (wpisowego, wkładów miesięcznych, rat pożyczek, innych potrąceń),
- dokonywanie analizy gospodarki Kasy,
- nadzór nad prowadzeniem rachunkowości i terminowym sporządzaniem sprawozdawczości.
Uwaga!
Należy rozdzielać funkcje skarbnika KZP i kasjera KZP, powinny je wykonywać dwie różne osoby. Jeżeli nie ma komu prowadzić kasy gotówkowej KZP, wówczas osoba, której tę czynność powierzył pracodawca powinna zrezygnować z funkcji skarbnika KZP pełnionej w zarządzie Kasy z wyboru.
Zarząd Kasy ponosi odpowiedzialność za prowadzenie przez Kasę działalności niezgodnej z przepisami prawa i statutem. Odwołanie zarządu powinno następować w przypadku stwierdzenia w szczególności takich nieprawidłowości jak:
- udzielania pożyczek osobom nie będącym członkami KZP,
- udzielania pożyczek organizacjom społecznym, gospodarczym i pracodawcy (jeśli jest to niezgodne ze statutem),
- stosowania protekcji przy udzielaniu świadczeń,
- wypłacania wynagrodzeń, nagród lub premii członkom zarządu z funduszy Kasy,
- prowadzenia działalności o charakterze usługowo-handlowym,
- nieprzestrzegania przepisów w obrocie pieniężnym,
- przekraczanie kompetencji określonych Ustawą.
Zarząd powinien zbierać się nie rzadziej niż jeden raz w miesiącu (art. 23 Ustawy). Każde posiedzenie zarządu należy zakończyć stosownym protokołem.
Zarząd przedstawia także na walnym zebraniu członków KZP sprawozdanie ze swej działalności,.